اینتل رسماً اعلام کرده که تولید انبوه فناوری پیشرفته 18A خودش رو شروع کرده؛ حرکتی که باعث میشه این شرکت، زودتر از TSMC به مرحله تولید در مقیاس بالا برسه. این نود قراره ستون فقرات نسل بعدی پردازنده‌های Core Ultra (با اسم رمز Panther Lake) باشه و علاوه بر این، یه نمایش قدرت برای صنعت تولید تراشه به حساب میاد.
هدف اصلی اینتل از این اقدام، فقط معرفی یه نسل جدید پردازنده نیست؛ بلکه می‌خواد به دنیا نشون بده دوباره به صف اول رقابت برگشته و می‌تونه با بهترین تولیدکننده دنیا یعنی TSMC شونه‌به‌شونه حرکت کنه. ادامه این خبر رو با توییک فا همراه باشید.

🏭 Panther Lake؛ ویترین فناوری 18A

فناوری 18A قراره برای اولین بار تو نسل بعدی چیپ‌های Core Ultra 3 (Panther Lake) استفاده بشه. این چیپ‌ها هم برای لپ‌تاپ‌ها و هم سیستم‌های دسکتاپ طراحی شدن. اینتل از قبل گفته بود که می‌خواد تا سال 2025 دوباره «رهبری فرآیند تولید تراشه» رو به‌دست بگیره، و شروع تولید انبوه 18A دقیقاً تو همین راستاست.
Panther Lake نه‌فقط یه محصول مصرفی جدیده، بلکه ویترینیه برای نشون دادن توانمندی خط تولید پیشرفته اینتل به مشتری‌های احتمالی بخش Foundry.

⏰ اینتل زودتر از TSMC دست به کار شد

حرکت اینتل باعث شده که از نظر زمان‌بندی تولید، چند قدم جلوتر از TSMC N2 قرار بگیره؛ TSMC هنوز وارد فاز تولید انبوه نود N2 نشده و طبق گزارش‌ها، احتمالاً تا اواخر سال 2025 طول می‌کشه تا وارد مرحله نهایی بشه.
این در حالیه که اینتل رسماً اعلام کرده نود 18A وارد مرحله «High-Volume Manufacturing» (تولید با حجم بالا) شده؛ یعنی عملاً از فاز نمونه‌سازی عبور کرده و تولید واقعی تراشه‌ها شروع شده.

🧠 دو فناوری کلیدی در قلب 18A

نود 18A با دو فناوری مهم ساخته میشه که هر دو نقش کلیدی در افزایش بهره‌وری دارن:

• RibbonFET → نوعی معماری Gate-All-Around اختصاصی اینتل که باعث افزایش کارایی و کاهش مصرف انرژی میشه.
• PowerVia → سیستم تأمین برق از پشت تراشه (Backside Power Delivery) که جریان برق رو بهینه‌تر می‌کنه و سطح جلوی تراشه رو برای سیگنال‌ها آزاد میذاره.

اینتل قبلاً هر کدوم از این فناوری‌ها رو به‌صورت جدا روی نودهای آزمایشی تست کرده بود، اما حالا برای اولین بار هر دو رو هم‌زمان روی یه نود واقعی تولید پیاده کرده. این کار از نظر فنی ریسکیه ولی نشون میده شرکت کاملاً جدیه.

🧪 ترکیب RibbonFET و PowerVia؛ یه جهش جسورانه

ترکیب این دو فناوری، یه جهش اساسی تو مسیر توسعه ترانزیستورهاست. معمولاً شرکت‌ها اول یه فناوری جدید رو روی یه نود امتحان می‌کنن، بعد چند سال بعد دومی رو اضافه می‌کنن. اما اینتل تصمیم گرفت هر دو رو با هم و روی یه نسل جدید بیاره.
این حرکت جسورانه باعث شده 18A تبدیل به یکی از پیشرفته‌ترین فرآیندهای تولید موجود در جهان بشه و از نظر تئوری، از رقبایی مثل N2 عقب نباشه — حتی در بعضی زمینه‌ها جلو هم بزنه.

🌍 هدف نهایی: تبدیل اینتل به Foundry جهانی

اینتل این نود رو نه فقط برای پردازنده‌های خودش، بلکه به عنوان یه پلتفرم Foundry برای مشتری‌های خارجی هم در نظر گرفته. این شرکت به‌شدت دنبال اینه که برندش رو تو صنعت Foundry دوباره بسازه و سفارش تولید از شرکت‌های بزرگ بگیره.
با شروع تولید 18A، حالا اینتل یه مدرک محکم داره که به مشتری‌ها نشون بده می‌تونه تراشه‌هایی با فناوری در سطح جهانی تولید کنه.

📝 18A؛ اولین نود واقعی در کلاس 2nm

اینتل با شروع تولید 18A، تونسته زودتر از همه به مرحله تولید در مقیاس بالا در کلاس 2nm برسه. این موضوع از نظر تاریخی مهمه؛ چون برای اولین باره که یه نود در این کلاس قبل از TSMC N2 وارد فاز تولید واقعی میشه.
البته این به معنای برتری مطلق نیست؛ چون موفقیت نهایی بستگی به عملکرد واقعی چیپ‌ها و بازده خط تولید داره. اما از نظر زمان‌بندی، اینتل جلوتره و این خودش یه پیام واضح به بازاره: «ما برگشتیم.»

‹ ›

📅 زمان‌بندی تولید؛ اینتل جلو، TSMC در تعقیب

TSMC اعلام کرده که تولید انبوه نود N2 خودش رو برای اواخر 2025 برنامه‌ریزی کرده. در مقابل، اینتل همین حالا وارد فاز High-Volume Manufacturing شده و پردازنده‌های Panther Lake اولین محصولاتی هستن که روی این نود ساخته میشن.
به‌عبارتی، وقتی اولین محصولات TSMC N2 تازه در حال آماده‌سازی برای عرضه هستن، پردازنده‌های 18A اینتل احتمالاً مدتیه وارد بازار شدن. این فاصله زمانی می‌تونه برای اینتل یه مزیت استراتژیک مهم باشه، مخصوصاً برای جلب توجه مشتری‌های بزرگ Foundry.

🔋 بهره‌وری انرژی؛ برگ برنده‌ی 18A

اینتل ادعا می‌کنه نود 18A از نظر بهره‌وری انرژی بهبود قابل‌توجهی نسبت به نسل قبل داره. طبق گفته شرکت، این نود نسبت به Intel 3، بهینه‌سازی چشمگیری در عملکرد برحسب وات ارائه میده.
این بهبودها بیشتر به لطف RibbonFET و PowerVia هستن. با PowerVia، تغذیه از پشت تراشه باعث میشه مسیر جریان برق کوتاه‌تر و تمیزتر بشه؛ در نتیجه توان نشتی کمتر و راندمان بالاتر به‌دست میاد. همین باعث شده 18A از نظر عملکرد بر وات، در سطح یا حتی بالاتر از TSMC N2 قرار بگیره.

📈 عملکرد؛ رقابت شونه‌به‌شونه با N2

از نظر عملکرد خام (Performance) هم 18A نسبت به نسل قبل خودش جهش بزرگی داشته. اینتل میگه این نود به‌طور قابل توجهی نسبت به Intel 3 سریع‌تره و می‌تونه با N2 رقابت مستقیم کنه.
البته تا زمانی که محصولات نهایی هر دو شرکت وارد بازار نشن، مقایسه دقیق غیرممکنه، اما از دید مهندسی، ترکیب RibbonFET و PowerVia باعث شده 18A از نظر سرعت ترانزیستورها کاملاً در سطح نود 2nm TSMC باشه.

🧮 تراکم ترانزیستور؛ 18A در سطح رقبا

در زمینه تراکم ترانزیستورها (Transistor Density)، 18A جهش بزرگی داشته و حدود 1.3 برابر تراکم بیشتری نسبت به Intel 3 ارائه میده.
گرچه TSMC هنوز مشخصات کامل N2 رو منتشر نکرده، اما تخمین‌ها نشون میدن که 18A تو این زمینه کاملاً در سطح نود N2 قرار می‌گیره. این یعنی از نظر تعداد ترانزیستور در هر میلی‌متر مربع، اینتل بالاخره تونسته فاصله چند ساله با رقیب تایوانی رو تا حد زیادی جبران کنه.

🧠 اهمیت RibbonFET و PowerVia در رقابت آینده

ترکیب RibbonFET و PowerVia نه‌تنها یه حرکت تکنولوژیکه، بلکه یه پیام استراتژیک هم داره: اینتل دیگه فقط دنبال «هم‌سطح شدن» با TSMC نیست، بلکه می‌خواد مسیر متفاوت و شاید حتی برتری رو طی کنه.
درحالی‌که TSMC به‌صورت مرحله‌ای تغییرات رو اعمال می‌کنه (مثلاً ابتدا نود N2، بعد N2P)، اینتل تصمیم گرفته از همون ابتدا هر دو فناوری رو وارد کنه. اگه این تصمیم جواب بده، می‌تونه باعث بشه نسل‌های بعدی نودهای اینتل (مثلاً 14A) با سرعت بیشتری پیشرفت کنن.

🌐 موقعیت اینتل در رقابت جهانی تولید تراشه

با شروع تولید نود 18A، اینتل حالا یه جایگاه مهم در رقابت جهانی پیدا کرده. این شرکت سال‌ها بود از TSMC عقب افتاده بود و بخش بزرگی از بازار چیپ‌های پیشرفته رو به اون‌ها باخته بود.
اما الان، با اینکه هنوز باید ببینیم بازده واقعی تولید و عملکرد تراشه‌ها در مقیاس بالا چطوریه، همین جلو افتادن در زمان‌بندی باعث شده نگاه خیلی از مشتری‌های بزرگ (مثل شرکت‌های طراح تراشه و دیتاسنترها) دوباره به سمت اینتل برگرده.

💼 فرصت‌های Foundry برای اینتل

اینتل می‌خواد با نود 18A فقط یه پردازنده خوب بسازه؟ نه! هدف اصلی، گرفتن سفارش ساخت از شرکت‌های دیگه‌ست.
اگه بتونه ثابت کنه که خط تولیدش پایداره و بازده خوبی داره، می‌تونه پروژه‌های خیلی بزرگی رو از شرکت‌هایی مثل Amazon ،Qualcomm، یا حتی شرکت‌های آمریکایی‌ای که دنبال جایگزین TSMC هستن، جذب کنه.
این اتفاق، نه‌فقط درآمد مستقیمی برای اینتل میاره، بلکه جایگاهش رو به‌عنوان یه Foundry جدی در آمریکا تثبیت می‌کنه.

🏗️ زیرساخت‌ها و کارخانه‌های آماده به کار

تولید 18A در کارخانه‌های پیشرفته Fab 52 و Fab 62 انجام میشه؛ این تأسیسات تو ایالت آریزونا ساخته شدن و بخشی از استراتژی ملی آمریکاست برای اینکه تولید تراشه‌های پیشرفته داخل خاک خودش انجام بشه.
اینتل با تکیه بر این کارخانه‌ها، نه‌تنها پردازنده‌های خودش رو می‌سازه، بلکه زیرساخت لازم برای سفارش‌های خارجی رو هم فراهم کرده. این موضوع تو فضای رقابتی و ژئوپولیتیکی فعلی، یه امتیاز خیلی بزرگ محسوب میشه.

🇺🇸 نقش سیاست‌های آمریکا در تقویت موقعیت اینتل

سیاست‌های دولت آمریکا مثل CHIPS Act نقش مهمی در حمایت مالی از پروژه‌های بزرگ اینتل داشتن. این قانون، میلیاردها دلار بودجه برای تقویت صنعت نیمه‌هادی داخلی اختصاص داده تا وابستگی آمریکا به شرق آسیا (به‌خصوص تایوان) کمتر بشه.
اینتل با قرار گرفتن در خط مقدم تولید نودهای پیشرفته مثل 18A، در موقعیتی قرار گرفته که هم از حمایت دولتی بهره‌مند بشه، هم بتونه از نظر سیاسی به‌عنوان یه «اهرم استراتژیک» مطرح بشه.

🏁 جمع‌بندی نهایی؛ شروع یک رقابت جدی

شروع تولید 18A فقط یه خبر تکنولوژیک نیست؛ یه نقطه عطف مهمه. برای اولین بار بعد از سال‌ها، اینتل تونسته در زمینه زمان‌بندی تولید، از TSMC جلو بزنه.
اگه بازده تولید بالا بره و محصولات نهایی عملکرد خوبی نشون بدن، اینتل می‌تونه دوباره به یکی از رهبران اصلی صنعت نیمه‌هادی تبدیل بشه.
اما اگه مشکلات فنی یا تولیدی پیش بیاد، ممکنه این فرصت تاریخی از دست بره.
به هر حال، با شروع تولید 18A، بازی رقابتی بین اینتل و TSMC وارد مرحله‌ای کاملاً جدید شده؛ مرحله‌ای که احتمالاً مسیر آینده صنعت تراشه رو تعیین می‌کنه.